Prawo dziecka do swobody myśli, sumienia, wyznania

Na podstawie art. 14 Konwencji o Prawach Dziecka z 1981 roku

Artykuł 14

1. Państwa-Strony będą respektowały prawo dziecka do swobody myśli, sumienia i wyznania.
2. Państwa-Strony będą respektowały prawa i obowiązki rodziców lub, w odpowiednich przypadkach, opiekunów prawnych odnośnie do ukierunkowania dziecka w korzystaniu z jego prawa w sposób zgodny z rozwijającymi się zdolnościami dziecka.
3. Swoboda wyrażania wyznawanej religii lub przekonań może podlegać tylko takim ograniczeniom, które są przewidziane prawem i są konieczne do ochrony bezpieczeństwa narodowego i porządku publicznego, zdrowia lub moralności społecznej
bądź podstawowych praw i wolności innych osób.

Cele:

Celem zajęć jest zapoznanie uczestników z pojęciem prawa do swobody myśli, sumienia, wyznania. Podczas ćwiczenia zaczynają rozumieć, czym jest swoboda, a czym jej brak i jakie ma to konsekwencje w życiu. Ponadto dowiadują się o funkcjonowaniu różnych grup wyznaniowych, ich zwyczajach i praktykach religijnych. Wcielanie się w role ma przybliżyć życie takich ludzi i sprawić, by uczestnicy potrafili postawić się w ich sytuacji. Dzięki temu rozumieją, co oznacza swoboda wyznania, a czym jest dyskryminacja, której przykłady odnajdują w świecie. Ćwiczenia mają wyzwolić kreatywność i pomóc w łamaniu stereotypów.

Metody pracy:

burza mózgów, dyskusja, praca w grupach, wcielanie się w role, rysunek

Materiały:

Konwencja o Prawach Dziecka, ok. 40 obrazków z gazet, markery, karty flipchartowe, kartki A4, karty z rolami, kolorowe kartki, nożyczki, kleje, zestaw pytań

Przebieg zajęć:

1. Wprowadzenie. „Wolność wyboru”

Prowadzący kładzie na podłodze ok. 40 obrazków wyciętych z gazet. Uczestnicy mają wybrać po jednym obrazku i usiąść na miejsce.

Prowadzący pyta uczestników, dlaczego wybrali akurat takie obrazki. Każdy odpowiada na to pytanie.

Rozmowa ma doprowadzić do konkluzji, że uczestnicy nie mieli żadnych reguł, tematów czy sposobu wyboru obrazków. Ćwiczenie ma pokazać, czym jest wolność, swoboda.

2. Gra symulacyjna

Następnym ćwiczeniem jest gra symulacyjna pt. „Czy wszyscy mamy te same swobody?” Prowadzący dzieli uczestników na 5 grup. Każda z grup otrzymuje opis swojej roli (informacje o grupach wyznaniowych mogą być uzupełnione przez prowadzącego):

a.) katolicy – grupa religijna opierająca swoją wiarę na Zmartwychwstaniu w Jezusa Chrystusa. Głową Kościoła Katolickiego jest Papież. Największym świętem dla katolików jest Wielkanoc, w czasie której obchodzą Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Poszczą w Środę Popielcową i Wielki Piątek przed Wielkanocą. Celem życia katolika jest dążenie do świętości, zmartwychwstania i życia wiecznego. Swoją wiarę opiera on na Biblii.

b.) muzułmanie –grupa religijna oddająca cześć Allahowi. Wyznawcy modlą się pięć razy w ciągu doby oraz studiują Koran. Miejscem modlitwy jest meczet. Raz do roku obchodzą Ramadan – 30 dni postu od świtu do zmierzchu bez spożywania napojów i jedzenia. Wyznawcy Islamu noszą długie tuniki, a kobiety zakrywają również twarz i włosy. Nie spożywają alkoholu.

c.)prawosławni – jeden z odłamów chrześcijaństwa, w którym istotą jest kult świętych. Głową kościoła prawosławnego jest patriarcha. Nie uznają zwierzchności papieża. Wierzą w zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Miejscem ich modlitwy jest cerkiew.

d.)buddyści – grupa religijna powstała w Chinach, powszechna także w pozostałej części Azji Wschodniej. Podstawą są nauki Buddy, które zakładają harmonię i pokój, a przy tym nie uznają życia po śmierci. Dlatego też wyznawcy medytują każdego dnia w świątyniach.

e.)Żydzi – naród żydowski został wyprowadzony z Egiptu i osiadł na Bliskim Wschodzie. Prowadzony przez wielu proroków, wyznaje wiarę w jedynego Boga Jahwe. Nie wierzą w zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, gdyż według ich tradycji wciąż oczekują przyjścia ich Wybawiciela. Mężczyźni noszą jarmułki, a kobiety zakrywają głowy w czasie modlitw. Miejscem modlitw jest synagoga, a dniem świątecznym szabat.

W opisie roli znajdują informacje o tym, co to za grupa, jak się zachowuje, jak się ubiera, co je i jak wygląda jej życie religijne.

Prowadzący wyjaśnia, że wszystkie grupy są mieszkańcami jednego miasta o nazwie „Różnolandia”. Każda z grup ma swoją dzielnicę i żeby wczuć się w rolę musi: wymyślić nazwę dzielnicy, symbol dla niej i ew. element ubioru.

Grupy prezentują swoje pomysły pozostałym.

3.Praca w grupach

Drugą częścią ćwiczenia są pytania lub stwierdzenia, które stawia prowadzący:

1. W Różnolandii, w każdą niedzielę czytamy Biblię.
2. Na największym placu miasta stoi posąg Buddy, bo to on jest naszym wzorem.
3. Wstęp do muzeum narodowego mają tylko kobiety z zakrytą twarzą i włosami,
a mężczyźni w tunikach lub w jarmułkach.
4. Życie po śmierci nie istnieje.
5. Allah nie jest naszym bogiem.
6. Medytacja jest podstawą każdego poranka w Różnolandii.
7. Wielki Piątek jest dla nas dniem powszednim.
8. W określonym czasie, post jest dla nas bardzo ważny.
9. Nasza religia ma swoje korzenie w Chinach.
10. Nie uznajemy zwierzchności papieża.
11. Nie obchodzimy Wielkanocy.
12. Nie jesteśmy chrześcijanami.

Uczestnicy stoją w swoich grupach w jednej linii i w zależności od pytania, stawiają krok do przodu lub stoją w miejscu (jeśli mogą odpowiedzieć na pytanie twierdząco – idą do przodu, jeśli nie – zostają). Pytania godzą w swobodę wyznania poszczególnych grup. Na końcu okazuje się, że niektóre poruszały się swobodnie do przodu, podczas gdy inne zostały w tyle. Prowadzący pyta, jak czuły się grupy, które miały swobodę, a jak te, które były dyskryminowane w „Różnolandii”. Poza tym, zadaje pytania, np. czy uważają, że tak powinno być, czy to jest sprawiedliwe? Czy miasto (państwo) ma prawo ograniczać swobodę myśli, wyznania swoich mieszkańców? Dlaczego nie? Czy uważają, że na świecie istnieją miejsca, w których ta swoboda jest ograniczona? Skąd wiemy, że istnieje prawo do swobody myśli, sumienia, wyznania.